Na skrzyżowaniu szosy wiodącej z Dęblina do Kozienic przecinającej centrum wsi wzniesiono pomnik – Krzyż z kamiennym obeliskiem i tablicą z napisem, który głosi:
"Tu 13 sierpnia 1920 roku krótko odpoczywał Marszałek Polski Józef Piłsudski przed Cudem nad Wisłą"
Co roku w Zajezierzu obchodzone są uroczystości związane z oddziałem Artylerii Lekkiej Wojska Polskiego - oddział 28 Pułk Artylerii Lekkiej.
W dniu dzisiejszym uroczystości rozpoczęły się zbiórką przy pomniku Krzyża upamiętniającego pobyt Józefa Piłsudskiego. Pod pomnik Marszałka Polski przybyła kompania honorowa oraz orkiestra wojskowa i mieszkańcy Zajezierza i okolic.
Przypomniane zostały wydarzenia z 1920 roku oraz złożono kwiaty. Po uroczystościach pod pomnikiem Krzyża uczestnicy uroczystości przemaszerowali ulicą 28 PAL-u na plac kościelny., gdzie odbyła się Msza Święta z udziałem kompanii honorowej 1 Dęblińskiego Batalionu Drogowo-Mostowego oraz Oraz Orkiestry Garnizonowej SP w Radomiu.
Po Mszy Świętej odbyły się uroczystości w wykonaniu dzieci i młodzieży z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Zajezierzu i Grupy Rekonstrukcji Historycznych "Żołnierze września 1939 Garnizonu Dęblin przy Stowarzyszeniu regionalnym "Małe Mazowsze" w Rykach oraz Kozienickie Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznych.
Trochę historii...
W czasie przygotowań do ofensywy sierpniowej 1920 roku Marszałek wyruszał z bazy w pobliskich Puławach na inspekcje jednostek stacjonujących w tym rejonie. Naczelny Wódz wizytujący jednostki wojskowe w Zajezierzu zatrzymał się na rozstaju dróg w asyście oficerów. Krótki wypoczynek był okazją do spotkania z mieszkańcami wsi Zajezierze.
1 stycznia 1917 roku w Zajezierzu rozlokowany został 6 Pułk Legionów Polskich, wchodzących w skład II Brygady Legionów Generała Józefa Hallera. Pułk ten odmówił złożenia przysięgi na wierność – cesarzowi niemieckiemu.
W 1918 roku w Zajezierzu powstał 9 Pułk Artylerii Polowej oraz I Dywizjon 9 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej. W 1919 roku sformowano tu I Dywizjon 9 Pułku Artylerii Ciężkiej oraz II Dywizjon Pułku Artylerii Przeciwlotniczej. W końcu sierpnia 1920 roku w koszarach w Zajezierzu zorganizowana została 5 bateria II Dywizjonu 9 Pułku Artylerii Ciężkiej.
W czasie przygotowań do sierpniowej ofensywy 1920 roku w koszarach stacjonował odwód 4 Armii Wojska Polskiego – XII Brygada Piechoty i 9 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej.
W dniu 17 września 1988 roku dla uczczenia Pamięci Bohaterskich Żołnierzy 28 Pułku Artylerii Lekkiej na dziedzińcu dawnych Koszar w Zajezierzu stanął pomnik. Umieszczona tam została ziemia z pól bitewnych szlaku bojowego 28 PAL z września 1939 roku od Wielunia do Modlina. Oraz tabliczki upamiętniające nazwiska poległych. Obok kościoła parafialnego można podziwiać trzy 150-letnie dęby szypułkowe – pomniki przyrody a w pozostałościach parku liczne okazy starych drzew. Godnymi uwagi są ponadto fragmenty fortów należących do systemu Twierdzy Dęblin (Iwanogród). Są ti resztki fortu "Borek", fortu Głusiec" oraz fortu "Bema Wannowskiego". Warto zwrócić uwagę na budynek dworca kolejowego zbudowany w 1917 roku.
Skontaktuj się z autorem tekstu: EdytaD |